Broadcast on 3ZZZ radio on 25 Feb 2019
මීට අවුරුද්දකට විතර කලින් ඔස්ට්‍රේලියාව, නවසීලන්තය සහ බ්‍රිතාන්‍ය රටවල් කේන්ද්‍ර කරගෙන, තරුණ දරුවන්ගේ ඩිජිටල් භාවිතය සම්බන්ධ ඉතා වැදගත් සමීක්ශණයක් පැවැත්වුවා. මෙහි ප්‍රතිපල අතරින්, ඔබගේ සමහර විට නළල රැලි ගන්වන, සාමාන්‍යයෙන් සංස්ක්ෘතික කාරනා මත අප දරුවන් සමග කතා කරන්න මැලිවෙන සංසිද්ධියක් ගැන තමා අද මම හෙලි කරන්නෙ.
ඒ තමයි sexting ප්‍රවනතාවය.
මොනවද මේ sexting කියන්නෙ? මේ වචනෙ හැදෙන්නෙ sexසහ texting කියන වචන එකතු වෙලා. දැන් ඔබට ටිකක් පැහැදිලි ඇති. ටෙක්ස්ට් හෝ sms වෙනුවට තාක්ශනය යොදාගෙන තමන්ගේ නිරුවත්, අඩ නිරුවත් හෝ ලිංගිකත්වය මූලික කර ගත් වීඩියෝ, රූප, පනිවිඩ ආදිය (sexually explicit content) තාක්ශණය හරහා හුවමාරු කර ගැනීම තමයි මින් අදහස් වෙන්නෙ.
ඉහත කී සමීක්ශනයට අනුව, වයස අවු 14-17 දක්වා දරුවන්ගෙන් 4 න් 1ට මේ සම්බන්ධව යම් කිසි ආකාරෙක අත්දැකීමක් තියෙනවා. මෙතන ඇත්දැකීමක් ලෙස හැඳින්වූයේ එවැන්නක් එවන්න ඉල්ලීමක් ලැබීම, වෙනත් කෙනෙකු යැවූ එවැන්නක් සංසරනය වෙද්දි දකින්න ලැබීම හෝ දන්නා කෙනෙකුට එවැන්නක් සිදු වූ බව අසන්නට ලැබීම වැනි කාරනා. නමුත් ඇත්තටම තමන්ගේ නිරුවත් රූපයක් වෙන අය වෙත යැවූ බවට පිලිගෙන ඇත්තේ 14-17 වයස් කාන්ඩයේ දරුවන්ගෙන් 5% පමනයි, නමුත් ඒ දරුවන් 90% විශ්වාස කර තිබෙන්නේ මෙය ඔවුන්ගේ සමවයසේ සාමාන්‍යයෙන් ප්‍රචලිතව සිදුවන බවයි.
මෙහි භයානක කාරනාව මෙයයි. මේ ප්‍රවනතාවයේ අවධානම ගැන සහ ඉන් ඔවුන්ගේ ජීවිතයට දිගුකාලීන විය හැකි බලපෑම ගැන ඔවුන්ව දැනුවත් කල යුතු වන්නේ එනිසයි.
නීතිමය පැත්තෙන් ගත්තොත් වයස අවුරුදු 18ට අඩු කෙනෙක්ගෙ නිරුවත් රූප හෝ වීඩියෝ කෙනෙක් සන්තකයේ තබා ගැනීම වැටෙන්නේ Child Pornography ආශ්‍රිත අපරාධයක් විදියට. බාල වයස්කාරයෙක් වුනත් ඉන් ගැලවීමක් නැහැ.
නෛතිකමය කාරනා පැත්තකින් තිබ්බත්, සයිබර් අවකාශය හරහා මෙවැන්නක් මුදා හැරියාට පසුව එය ප්‍රතිනිර්මානය වෙමින්, නැවත නැවත අන් අය අතට යන එක පාලනය කිරීම කල නොහැක්කක්. එවැනි රූප ආදිය යොදා ගනිමින් අන්තර්ජාලය හරහා එයට ගොදුරු වූවනට නිරන්තර්‍යෙන් අපහාස/උපහාස විඳින්නට සිදු වෙනවා. මෙය හඳුන්වන්නේ Image Based Abuse නමින්.
විශේෂයෙන්ම, මෙම සමීක්ශනයට අනුව, මෙලෙස රූප වීඩියෝ එවන ලෙසට ඉල්ලීම් වැඩිපුර ලැබෙන්නෙ ගැහැනු දරුවන්ට. ඔවුන් ඉල්ලීමක් නොකරත් ඔවුන් වෙතට අසැබි රූප/වීඩියෝ ලැබීමෙත් වැඩි ප්‍රවනතාවයක් තියෙනවා. වයස 15-17 අතර ගැහැනු දරුවන්ගෙන් 15% මෙලෙසින් Image Based ABuse වලට නතු වී ඇති බව ඔබ දන්නවාද?
යම් හෙයකින් සෙක්ස්ටින් ආශ්‍රිතව දරුවා දැනටමත් Image Based Abuse වීමකට ලක් වීමක් වෙලා තියෙනවා නම්, දරුවාට වැඩි වැඩියෙන් ආදරයෙන් උපකාර කලයුත්තේ එවිටයි. ඔවුන්ව තනි නැති බව පෙන්වා රජයෙන් එවැනි දරුවන් වෙනුවෙන් පිහිටවා ඇති image based abuse portal එක හරහා එම ගැටලුකාරී රූප හෝ වීඩියෝ ඉවත් කිරීමත්, පීඩනය එල්ල කරන පාර්ශව වෙත නීතිය ක්‍රියාත්මක කිරීමත් වෙනුවෙන් උපකාර ලබා ගැනීමත් කල හැකියි
මේ වයස ලිංගිකත්වය ගැන ඔවුන් විමසිලිමත් වෙන, තමන්ගේ ශරීරය ගැන උනන්දු වෙන වයස. එනිසා sexting ඔවුන් ඒ ආශ්‍රිත නිදහසේ නිම්වළලු පුලුල් කරන දෙයක් ලෙස දකිනවා ඇති.
එනිසා වැඩිහිටියන් විදියට මේ ගැන ඔවුන් එක්ක කලින්ම කතා කිරීම ඉතා වැදගත්.
මේ ගැන අසා තිබුනේ නැහැ කියා ඔබට තවදුරටත් කියන්න බැහැ දැන්. එනිසා දැනුවත් වෙන්න. දැනුවත් කරන්න.
මේ මාත්ෘකාව සංස්කුතිකව අපට අපහසු බව ඇත්ත, නමුත් කරන්න දෙයක් නැහැ කාලයත්, තාක්ශණයත් අපට බල කර මතක් කරනවා, තරුන වයසේ දරුවන් එක්ක මේ කතිකාව අද දිනයේ අප කල යුතුම බව..
Sources
මීට අවුරුද්දකට විතර කලින් ඔස්ට්‍රේලියාව, නවසීලන්තය සහ බ්‍රිතාන්‍ය රටවල් කේන්ද්‍ර කරගෙන, තරුණ දරුවන්ගේ ඩිජිටල් භාවිතය සම්බන්ධ ඉතා වැදගත් සමීක්ශණයක් පැවැත්වුවා. මෙහි ප්‍රතිපල අතරින්, ඔබගේ සමහර විට නළල රැලි ගන්වන, සාමාන්‍යයෙන් සංස්ක්ෘතික කාරනා මත අප දරුවන් සමග කතා කරන්න මැලිවෙන සංසිද්ධියක් ගැන තමා අද මම හෙලි කරන්නෙ.
ඒ තමයි sexting ප්‍රවනතාවය.
මොනවද මේ sexting කියන්නෙ? මේ වචනෙ හැදෙන්නෙ sexසහ texting කියන වචන එකතු වෙලා. දැන් ඔබට ටිකක් පැහැදිලි ඇති. ටෙක්ස්ට් හෝ sms වෙනුවට තාක්ශනය යොදාගෙන තමන්ගේ නිරුවත්, අඩ නිරුවත් හෝ ලිංගිකත්වය මූලික කර ගත් වීඩියෝ, රූප, පනිවිඩ ආදිය (sexually explicit content) තාක්ශණය හරහා හුවමාරු කර ගැනීම තමයි මින් අදහස් වෙන්නෙ.
ඉහත කී සමීක්ශනයට අනුව, වයස අවු 14-17 දක්වා දරුවන්ගෙන් 4 න් 1ට මේ සම්බන්ධව යම් කිසි ආකාරෙක අත්දැකීමක් තියෙනවා. මෙතන ඇත්දැකීමක් ලෙස හැඳින්වූයේ එවැන්නක් එවන්න ඉල්ලීමක් ලැබීම, වෙනත් කෙනෙකු යැවූ එවැන්නක් සංසරනය වෙද්දි දකින්න ලැබීම හෝ දන්නා කෙනෙකුට එවැන්නක් සිදු වූ බව අසන්නට ලැබීම වැනි කාරනා. නමුත් ඇත්තටම තමන්ගේ නිරුවත් රූපයක් වෙන අය වෙත යැවූ බවට පිලිගෙන ඇත්තේ 14-17 වයස් කාන්ඩයේ දරුවන්ගෙන් 5% පමනයි, නමුත් ඒ දරුවන් 90% විශ්වාස කර තිබෙන්නේ මෙය ඔවුන්ගේ සමවයසේ සාමාන්‍යයෙන් ප්‍රචලිතව සිදුවන බවයි.
මෙහි භයානක කාරනාව මෙයයි. මේ ප්‍රවනතාවයේ අවධානම ගැන සහ ඉන් ඔවුන්ගේ ජීවිතයට දිගුකාලීන විය හැකි බලපෑම ගැන ඔවුන්ව දැනුවත් කල යුතු වන්නේ එනිසයි.
නීතිමය පැත්තෙන් ගත්තොත් වයස අවුරුදු 18ට අඩු කෙනෙක්ගෙ නිරුවත් රූප හෝ වීඩියෝ කෙනෙක් සන්තකයේ තබා ගැනීම වැටෙන්නේ Child Pornography ආශ්‍රිත අපරාධයක් විදියට. බාල වයස්කාරයෙක් වුනත් ඉන් ගැලවීමක් නැහැ.
නෛතිකමය කාරනා පැත්තකින් තිබ්බත්, සයිබර් අවකාශය හරහා මෙවැන්නක් මුදා හැරියාට පසුව එය ප්‍රතිනිර්මානය වෙමින්, නැවත නැවත අන් අය අතට යන එක පාලනය කිරීම කල නොහැක්කක්. එවැනි රූප ආදිය යොදා ගනිමින් අන්තර්ජාලය හරහා එයට ගොදුරු වූවනට නිරන්තර්‍යෙන් අපහාස/උපහාස විඳින්නට සිදු වෙනවා. මෙය හඳුන්වන්නේ Image Based Abuse නමින්.
විශේෂයෙන්ම, මෙම සමීක්ශනයට අනුව, මෙලෙස රූප වීඩියෝ එවන ලෙසට ඉල්ලීම් වැඩිපුර ලැබෙන්නෙ ගැහැනු දරුවන්ට. ඔවුන් ඉල්ලීමක් නොකරත් ඔවුන් වෙතට අසැබි රූප/වීඩියෝ ලැබීමෙත් වැඩි ප්‍රවනතාවයක් තියෙනවා. වයස 15-17 අතර ගැහැනු දරුවන්ගෙන් 15% මෙලෙසින් Image Based ABuse වලට නතු වී ඇති බව ඔබ දන්නවාද?
යම් හෙයකින් සෙක්ස්ටින් ආශ්‍රිතව දරුවා දැනටමත් Image Based Abuse වීමකට ලක් වීමක් වෙලා තියෙනවා නම්, දරුවාට වැඩි වැඩියෙන් ආදරයෙන් උපකාර කලයුත්තේ එවිටයි. ඔවුන්ව තනි නැති බව පෙන්වා රජයෙන් එවැනි දරුවන් වෙනුවෙන් පිහිටවා ඇති image based abuse portal එක හරහා එම ගැටලුකාරී රූප හෝ වීඩියෝ ඉවත් කිරීමත්, පීඩනය එල්ල කරන පාර්ශව වෙත නීතිය ක්‍රියාත්මක කිරීමත් වෙනුවෙන් උපකාර ලබා ගැනීමත් කල හැකියි
මේ වයස ලිංගිකත්වය ගැන ඔවුන් විමසිලිමත් වෙන, තමන්ගේ ශරීරය ගැන උනන්දු වෙන වයස. එනිසා sexting ඔවුන් ඒ ආශ්‍රිත නිදහසේ නිම්වළලු පුලුල් කරන දෙයක් ලෙස දකිනවා ඇති.
එනිසා වැඩිහිටියන් විදියට මේ ගැන ඔවුන් එක්ක කලින්ම කතා කිරීම ඉතා වැදගත්.
මේ ගැන අසා තිබුනේ නැහැ කියා ඔබට තවදුරටත් කියන්න බැහැ දැන්. එනිසා දැනුවත් වෙන්න. දැනුවත් කරන්න.
මේ මාත්ෘකාව සංස්කුතිකව අපට අපහසු බව ඇත්ත, නමුත් කරන්න දෙයක් නැහැ කාලයත්, තාක්ශණයත් අපට බල කර මතක් කරනවා, තරුන වයසේ දරුවන් එක්ක මේ කතිකාව අද දිනයේ අප කල යුතුම බව..
Sources
No comments:
Post a Comment